Doradztwo zawodowe i edukacyjne z elementami coachingu

Informacji szczegółowych udziela kierownik studiów podyplomowych

dr Joanna Kalejta-Kulbacka adres e-mail: j.kalejta@puz.suwalki.pl

Rekrutacja na studia prowadzona jest cały rok. Dokumenty rekrutacyjne na studia należy składać w pokoju 208. Studia rozpoczną się z chwilą zebrania się odpowiedniej liczby osób.

Adresaci studiów
Adresatami studiów podyplomowych w zakresie doradztwa zawodowego i edukacyjnego z elementami coachingu są absolwenci studiów posiadający tytuł magistra, licencjata lub inżyniera posiadający kwalifikacje pedagogiczne. Oferta jest kierowana głównie do kandydatów, którzy pracują bądź chcą pracować w charakterze nauczyciela, nauczyciela zawodu w szkołach różnych typów i na różnych poziomach edukacyjnych.

Cel studiów
Ukształtowanie podstaw teoretycznych oraz zrozumienie istoty poradnictwa zawodowego; ukształtowanie podstaw lub udoskonalenie umiejętności praktycznych w zakresie doradztwa zawodowego; zrozumienie charakterystycznych dla zawodów problemów, zagadnień i dylematów etycznych; ukształtowanie indywidualnych umiejętności doradczych; ukształtowanie umiejętności ułatwiających pracę grupową, zrozumienie zachowań grupowych; zrozumienie zasad rozwoju zawodowego i psychologii wyboru życiowej drogi zawodowej (kariery); opanowanie umiejętności związanych z procedurami pomiaru i oceny wyników prowadzonych badań w zakresie doradztwa zawodowego oraz opracowywania zawodowej ekspertyzy doradczej.

Sylwetka absolwenta
Uczestnicy studiów wzbogacą swoją wiedzę w zakresie problematyki orientacji zawodowej, poradnictwa i doradztwa zawodowego. Poznają cele doradztwa zawodowego, podstawy prawne, strukturę i rozwój orientacji i poradnictwa zawodowego w Polsce. Absolwenci studiów podyplomowych mając wszechstronne, interdyscyplinarne wykształcenie, będą przygotowani do pracy w szkołach i studenckich biurach karier, w rejonowych i wojewódzkich urzędach pracy, w tym także w centrach informacji zawodowej, czy w specjalistycznych poradniach psychologiczno- pedagogicznych. Będą mogli zajmować stanowiska menedżerów działów personalnych, specjalistów do spraw szkoleń zawodowych, trenerów w różnych firmach. Poza sferą budżetową, możliwości zatrudnienia i samozatrudnienia, doradcy zawodowi znajdą też w coraz liczniejszych agencjach doradztwa personalnego i pośrednictwa pracy oraz w organizacjach pozarządowych, biorących udział w programach aktywnej walki z bezrobociem czy przeciwdziałaniu marginalizacji społecznej.

Po zakończeniu kształcenia absolwent będzie:

• posiadać podstawową wiedzę teoretyczną dotyczącą istoty poradnictwa zawodowego;
• mieć podstawy lub udoskonalone umiejętności praktyczne w zakresie doradztwa zawodowego;
• rozumieć charakterystyczne dla zawodów problemy, zagadnienia i dylematy etyczne;
• posiadać ukształtowane indywidualne umiejętności doradcze;
• posiadać ukształtowanie umiejętności ułatwiające pracę grupową,
• będzie miał możliwość zrozumienia zachowania grupowego;
• będzie rozumieć zasady rozwoju zawodowego i psychologii wyboru życiowej drogi zawodowej (kariery);
• mieć opanowanie umiejętności związane z procedurami pomiaru i oceny wyników prowadzonych badań w zakresie doradztwa zawodowego oraz opracowywania zawodowej ekspertyzy doradczej;
• posiadać umiejętność wykorzystania nowoczesnych środków i metod pozyskiwania, przetwarzania i selekcjonowania informacji, w tym korzystania z nowoczesnych środków technologii informacyjnej,
• charakteryzować się wrażliwością etyczną, otwartością, empatią, refleksyjnością.

Informacje dodatkowe
Studia podyplomowe w zakresie doradztwa zawodowego i edukacyjnego z elementami coachingu organizowane są przez Wydział Humanistyczno- Ekonomiczny przy Państwowej Uczelni Zawodowej im. prof. Edwarda F. Szczepanika w Suwałkach. Studia realizowane będą w trybie niestacjonarnym, w ramach dwudniowych zjazdów (sobota, niedziela). Zajęcia dydaktyczne prowadzone będą w formie: wykładów, ćwiczeń, zajęć warsztatowych, seminariów.

Procedura rekrutacji słuchaczy
Zakwalifikowanie na studia uwarunkowane jest:

• złożeniem kompletu wymaganych dokumentów rekrutacyjnych oraz odpisu dyplomu ukończenia studiów magisterskich, licencjackich bądź inżynierskich,
• zawarciem umowy o warunkach odpłatności za studia

Czas trwania studiów
Studia trwają trzy semestry (360 godzin dydaktycznych).

Sposób i kryteria oceniania
Zaliczenie z oceną, zgodnie z wymaganiami określonymi przez wykładowcę w sylabusie przedmiotu

Podstawa ukończenia studiów

• zaliczenie wszystkich przedmiotów przewidzianych ramowym planem studiów,
• przedstawienie i obrona pracy dyplomowej

Plan studiów podyplomowych w zakresie doradztwa zawodowego i edukacyjnego z elementami coachingu

Program studiów

Teoretyczne podstawy doradztwa zawodowego

Elementy i zasady prowadzenia procesu doradczego. Modele formułownia celów: SCORE, PERMA, FIRST, GOAL, FINDER, EXACT, SMART I inne. Posługiwanie się podstawowymi ujęciami teoretycznymi w celu analizowania motywów i wzorów ludzkich zachowań, diagnozowania i prognozowaniu sytuacji doradczej. Posługiwanie się podstawowymi ujęciami teoretycznymi w celu projektowania działań doradczych. Znaczenie pracy zawodowej w życiu człowieka. Człowiek na współczesnym rynku pracy.

Wyznaczniki powodzenia zawodowego zwanego karierą na współczesnym rynku pracy.

Doradztwo zawodowe- ujęcia definicyjne. Struktura doradztwa i poradnictwa zawodowego w Polsce. Cele i zastosowanie doradztwa zawodowego. Modele poradnictwa zawodowego: Poradnictwo dyrektywne, Poradnictwo liberalne, Poradnictwo dialogowe. Rola doradcy zawodowego. Wybór zawodu. Teoria rozwoju zawodowego Parsonsa. Teoria Ginzberga. Koncepcja osobowości zawodowej Johna Hollanda. Teoria Supera- wzory karier zawodowych.

Psychologiczne podstawy rozwoju człowieka- implikacje w doradztwie edukacyjno- zawodowym

Teoretyczne podstawy rozwoju człowieka- wybór teorii rozwoju. Pojęcie rozwoju i zmiany rozwojowej. Zmiany progresywne i regresywne. Metody badań zmian rozwojowych. Główne modele rozwoju człowieka. Charakterystyka czynników i kontekstu rozwoju człowieka: biologiczne i społeczne czynniki rozwoju. Fazy rozwoju. Rozwój wybranych funkcji psychicznych. Dynamiczny interakcjonizm w podejściu do rozwoju. Rozwój poznawczy. Rozwój emocjonalny. Rozwój społeczny. Rozwój a wychowanie. Kontekst psychologiczny projektowania procesów doradztwa edukacyjno- zawodowego.

Podstawy pedeutologii z elementami etyki zawodowej nauczyciela- doradcy

Podstawowa wiedza o nauczycielu- zawód czy misja, zmienność funkcji zawodowych, źródła zmienności. Role zawodowe nauczyciela. Charakter działania pedagogicznego- intelektualność, niestandardowość, niewymierność rezultatów. Powinności nauczyciela i rozwój profesjonalny. Przygotowanie zawodowe nauczyciela. Wiedza prywatna, potoczna a wiedza naukowa nauczyciela. Warsztat pracy pedagoga. Moralno- etyczne problemy zawodu nauczyciela- cechy swoiste wolności i odpowiedzialności nauczyciela, relatywizm etyczny a moralność „kodeksowa”. Prawa i obowiązki nauczyciela. Nauczyciel w UE i w świecie zglobalizowanym.

Prawne aspekty doradztwa edukacyjno- zawodowego

Źródła prawa oświatowego- uregulowania prawne funkcjonowania systemu oświaty w Polsce. Prawa i obowiązki nauczycieli- Karta Nauczyciela. Ustawa o systemie oświaty. Prawo UE w systemie edukacji. Przepisy dotyczące doradztwa edukacyjno- zawodowego. Doradztwo zawodowe w sektorze edukacji oraz na rynku pracy, pracownik na rynku pracy- wyzwanie dla edukacji i poradnictwa zawodowego, udzielenie indywidualnej porady zawodowej, pomoc w dokonywaniu wyboru typu szkoły, kierunku kształcenia zatrudnienia, przekwalifikowywania się, ponownego zatrudnienia w przypadku utraty pracy, stosowanie i interpretowanie przepisów prawa pracy i prawa administracyjnego, zapoznanie się z etyką w poszczególnych zawodach, elastyczne poruszanie się w świecie instytucji i regulaminów.

Rynek pracy- trendy i uwarunkowania- Polskie Ramy Kwalifikacji

Rynek pracy w Polsce w okresie transformacji. Główne problemy i tendencje. Podstawowe wskaźniki rynków pracy: Polska a państwa członkowskie Unii Europejskiej. Uwarunkowania polskiego prawodawstwa wspomagającego rozwój rynku pracy. Edukacja a rynek pracy- wybrane problemy. Młodzież w poszukiwaniu zatrudnienia. Kobiety na rynku pracy. Osoby starsze na rynku pracy. Niepełnosprawni na rynku pracy. Zagraniczne migracje zarobkowe. Fundusze UE jako impuls dla rynku pracy w Polsce. Polska Rama Kwalifikacji

Diagnozowanie potencjału i kompetencji zawodowych

Metody oceny kompetencji zawodowych. Posługiwanie się skutecznymi metodami oceny kompetencji koniecznych na danym stanowisku pracy. Dobór kandydatów do wymagań stanowiska pracy. Konstruowanie profilu wymagań stanowiska pracy i adekwatnego profilu optymalnego kandydata na stanowisko pracy. Metody oceny potencjału zawodowego kandydata do pracy. Trafna oceny potencjału zawodowego kandydata do pracy. Ocena optymalnego dla kandydata doboru stanowiska, charakteru pracy. Metody rozpoznawania oczekiwań pracodawcy wobec pracownika na danym stanowisku. Diagnozowanie oczekiwań pracodawcy. Prowadzenie ukierunkowanego wywiadu z pracodawcą.

Innowacyjność i przedsiębiorczość w doradztwie edukacyjno- zawodowym

Przedsiębiorczość a rozwój osobniczy. Przedsiębiorczość jako warunek pomyślnej realizacji postawionych celów w życiu i karierze zawodowej. Przedsiębiorczość w kształceniu ustawicznym i pracy zawodowej. Innowacje jako czynnik stymulujący i wspomagający osiąganie celów. Innowacje w doradztwie zawodowym i edukacyjnym. Innowacyjne ujęcie metod doradztwa zawodowego, edukacyjnego oraz coachingu. Metody poszukiwania rozwiązań dostosowanych do specyfiki problemu oraz uwarunkowań osobowościowych i środowiskowych.

Planowanie i rozwój kariery edukacyjno- zawodowej

Zasady i normy obowiązujące w instytucjach, a w szczególności w zakresie doradztwa edukacyjno- zawodowego. Zasady planowania działalności w zakresie doradztwa zawodowo- edukacyjnego. Planowanie i prowadzenie procesu doradczego w szkołach i innych instytucjach. Dobór wskaźników precyzujących cel. Generowanie rozwiązania konkretnych problemów doradczych i prognozowanie przebiegu ich rozwiązywania oraz przewidywanie skutków planowanych działań. Promowanie rozwiązań nastawionych na cel. Konieczność ciągłego monitorowania i ewaluacji planów i programów działalności doradczej. Wyznaczanie i prognozowanie kierunków dalszej działalności w zależności od zmieniających się uwarunkowań i wskaźników.

Techniki i narzędzia pracy doradcy edukacyjno- zawodowego

Dokumentacja w ramach Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa edukacyjno- zawodowego (Plan pracy WSDZ, Sprawozdanie z realizacji WSDZ)- jej analiza, formułowanie i wdrażanie, ewaluacja, modyfikacja itp..) Analiza zawodów- metody i narzędzia pracy w ramach wyboru zawodu. Diagnostyka predyspozycji zawodowych uczniów- charakterystyka, metody i narzędzia. Narzędzia diagnostyczne w Indywidualnym Doradztwie zawodowym w gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej. Narzędzia pracy w ramach rozwoju kompetencji miękkich uczniów tj. osobistych, społecznych oraz kompetencji zawodowych. Formy, doradztwo i narzędzia diagnostyczne w ramach doradztwa edukacyjno- zawodowego dla uczniów niepełnosprawnych. Metody i techniki tradycyjne i aktywizujące w pracy Doradcy Zawodowego- analiza porównawcza ich skuteczność. Przedstawienie praktyczne metod tj. drama, debata, odgrywanie ról; studia przypadków itp. Narzędzia pracy Doradcy Zawodowego z nauczycielami w ramach pomocy w efektywnym wdrażaniu Systemu Doradztwa Edukacyjno- Zawodowego w szkole. Zarządzanie informacją w pracy doradcy zawodowego. Formy pozyskiwania informacji, ich przegląd i selekcja. Przykładowe źródła informacji i ich przydatność w zakresie doradztwa edukacyjno- zawodowego w szkole, diagnoza zapotrzebowania uczniów na informacje edukacyjne i zawodowe oraz pomoc w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej.

Warsztat pracy doradcy edukacyjno-zawodowego

Podejścia coachingowe w pracy doradcy edukacyjno- zawodowego. Znaczenie postaw w prowadzeniu procesu doradczego. Podstawowe elementy kontraktu dotyczące relacji klient- doradca. Poziomy i aspekty słuchania. Planowanie struktury procesu doradczego. Rozpoznawanie oznak emocji własnych i rozmówców. Dobór wskaźników precyzujących cel. Generowanie rozwiązań konkretnych problemów doradczych i prognozowanie przebiegu ich rozwiązywania oraz przewidywanie skutków planowanych działań. Wspieranie samodzielności klienta w zdobywaniu wiedzy.

Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego

Formy, metody i techniki pracy doradczej w różnych instytucjach. Podstawowe ujęcia teoretyczne projektowania działań doradczych. Generowanie rozwiązań konkretnych problemów doradczych i prognozowanie ich przebiegu. Projektowanie działań doradczych z uwzględnieniem form, sposobów, metod i technik oddziaływań. Zasady tworzenia wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowo- edukacyjnego. Formy i sposoby konstruowania wewnątrzszkolnego planu działalności doradczej. Doradztwo zawodowe w systemie oddziaływań edukacyjnych szkoły. Doradztwo zawodowo- edukacyjne na różnych poziomach kształcenia. Znaczenie podejmowania działań doradczych. Współtworzenie procedur dla wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego w placówce oświatowej.

Doradztwo dla osób ze specjalnymi potrzebami

Charakter poradnictwa edukacyjno- zawodowego w pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Współpraca szkolnego doradcy zawodowego z nauczycielami oraz rodzicami. Rola wychowawców i nauczycieli w realizacji wewnątrzszkolnego systemu doradztwa edukacyjno- zawodowego. Rola i zadania poradni psychologiczno- pedagogicznych w zakresie poradnictwa zawodowego dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Psychologia w pracy doradcy zawodowego. Ewaluacja pracy doradcy zawodowego. Podstawowe akty prawne w zakresie doradztwa zawodowego i edukacyjnego dotyczące uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych.

Podstawy coachingu

Coaching a inne metody wsparcia i rozwoju- różnice, dylematy, punkty styczne. Specjalizacje i nurty współczesne w coachingu. Kluczowe kompetencje coacha i etyka pracy. Psychologia różnic indywidualnych w procesie komunikacji- autodiagnoza; obszary rozwoju i ryzyka. Psychologia zmiany i motywacji w procesie coachingowym. Proces coachingowy- czym jest i czym nie jest, psychomity a rzeczywistość. Podstawowe narzędzia pracy coacha, jakość słowa: czysty język i sztuka pracy pytaniami.

Modele wsparcia coachingowego

Dwa modele pracy coachingowej: GROW, SPECIFY. Celny cel i monitorowanie zmian. Praca z zasobami i talent management. Coachingowa informacja zwrotna, czyli jak monitorować i wzmacniać zmianę.